فارسي آذربايجان و پارسي ميانه آتورپاتگان[?] نام ايالتي از ايران که آن را آذر و آذرباد و آذربادگان و آذرباذگان و آذربايگان و آذربيجان و اَذْرَبيجان بر وزن عندليبان (معجم البلدان) نيز نامند. به‌طور کلي به سرزميني گفته مي‌شود که از شمال به رود ارس، از جنوب به استان‌هاي کردستان و زنجان، از شرق به استان گيلان (کوه‌هاي تالش و مغان) و از غرب به مرزهاي ترکيه و عراق محدود مي‌شود و نزديک به ??????? کيلومترمربع مساحت دارد.[?] درگذشته اين نام به سرزميني گفته مي‌شده‌است که از شمال به اران، و از جنوب غربي به آشور و از مغرب به ارمنستان و کردستان ترکيه، محدود مي‌شده‌است. و پاي تخت آن شهر گنجک بوده‌است در تخت سليمان در جنوب شرقي مراغه و عرب آن را کزناو يونانيان گازا مي‌ناميده‌اند.